فهرست

آکادمی موسیقی

فهرست مطالب
آموزشگاه موسیقی خورشید

معنی تمپو در موسیقی

تمپو در موسیقی

ضرب در موسیقی می تواند تند یا کند باشد. سرعت اجرای ضرب ها، که ضربآهنگ اساسی موسیقی را تعیین می کند، تمپو در موسیقی (به معنای تندا) نامیده می شود. چالاکی تمپو در موسیقی تداعیگر حس قدرت، حرکت و هیجان، و کندی آن اغلب گویای حالتی باوقار، غنایی یا آرام است. این تداعی ها ریشه در شیوه ی احساس و عمل ما دارند؛ موقع هیجان قلبمان تندتر می تپد و گفتار و حرکاتمان نیز تندتر می شوند.

نشانه ی تمپو در موسیقی

نشانه ی تمپو در موسیقی و نت خوانی، معمولاً در آغاز قطعه می آید، تمپو مانند شدت، با اصطلاحات ایتالیایی زیر مشخص می شود:

اصطلاحتلفظمعناواحد ضربه
largoلارگوبسیار کند، فراخ40-60
graveگراوه (گراؤ)بسیار کند، باوقار24-40
adagioآداجوکند66-76
andanteآندانتهکند معتدل با ضرباهنگ گام برداشتن76-108
moderatoمدراتومعتدل108-120
allegrettoالگرتوتند معتدل
allegroالگروتند120-168
vivaceویواچهسرزنده و چالاک168-176
prestoپرستوبسیار تند176-200
prestissimoپرستیسیموبا تندترین تمپوی ممکنبیش از 200

برای اشاره ی مشخص تر به حالت اجرا، گاه واژه هایی توصیفی نیز به این اصطلاحات افزوده می شوند. واژه های molto (مولتو، بسیار) و non troppo (نن تروپو؛ نه بیش از اندازه) رایج ترین هستند. به این ترتیب میتوان ترکیب هایی مانند allegro molto (آلگرو مولتو؛ بسیار تند allegro ma non troppo ((آلگرو ما نُن تروپوا، تند اما نه بیش از اندازه) ساخت.

نشانه های تمپو در موسیقی – مانند نشانه های شدّت – تقریبی اند. برای مثال، یک نوازنده ممکن است قطعه ای با نشانه ی تمپوی آندانته را تندتر از دیگری اجرا کند. اجراگر این نشانه ها را راهنمای کلی سرعت اجرا قرار می دهد تا درباره ی تمپوی موسیقی مناسب تصمیم بگیرد. تمپوی درست تمپویی یکتا نیست. اجراهایی از یک قطعه با تمپوهای کمی متفاوت می توانند به یک اندازه رضایت بخش باشند.

تمپو در موسیقی ممکن است در طول قطعه تغییر کند. افزایش تدریجی تمپو با اصطلاح “accelerando (آچله راندو؛ به معنای تند شونده) و کند شدن تدریجی اش با اصطلاح”ritardando“ (ریتارداندو؛ کند شونده)  نشان داده می شود. آچله راندو به ویژه وقتی با اوج گیری به سوی صداهای زیرتر، و افزایش شدت صدا همراه باشد هیجان موسیقی را بیشتر می کند. ریتارداندو به شنونده حس کاهش تنش و نزدیک شدن به پایان می دهد.

از حدود سال ۱۸۱۶ به بعد آهنگ سازان توانسته اند تمپوی دلخواهشان را دقیقاً با اعداد مترونوم مشخص کنند؛ مترونوم دستگاهی است که به طور منظم و با سرعت قابل تنظیم صدایی شبیه تیک تاک ساعت یا پالس  های نوری ایجاد می کند. اعداد مترونوم تعداد دقیق ضربه ها در دقیقه را نشان می دهند. برای مثال، تمپو های آندانته و آلگرو را میتوان به ترتیب با اعداد ۶۰ و ۱۱۶ مترونوم نشان داد.

نمونه هایی از قطعات مشهور خاص با تمپو متفاوت در موسیقی:

لارگو: پویه ی دوم از کنسرتوی بهار اثر ویوالدی 

آداجو: مقدمه ی پویه ی اول از سنفونی شماره ی ۹ دورژاک 

آندانته: پویه ی دوم از سنفونی شگفتی اثر هایدن 

آلگرتو: پویه ی دوم از کنسرتو برای ارکستر اثر بارتوک

آلگرو: پویه ی اول از کنسرتوی بهار اثر ویوالدی 

پرستو: پویه ی چهارم از سنفونی شماره ی ۵ بتهوون

پرستیسیمو: پویه ی چهارم از کوارتت زهی در دو مینور اثر بتهوون

آچله راندو: بازمانده ای از ورشو اثر شونبرگ ریتارداندو: لابوهم اثر پوچینی